In 1459 is Ada een jonge moeder in een West-Afrikaans dorp dat door Portugese kolonisatoren veroverd wordt. In 1848 is Ada een vrouw uit de Britse upper class die de Victoriaanse zeden tart als wiskundeknobbel, gokverslaafde en overspelige vrouw. In 1945 is Ada een Poolse prostituee in een Duits concentratiekamp. En in 2019 zoekt Ada als alleenstaande, zwangere studente uit Ghana een eigen plek op de oververhitte Berlijnse woningmarkt.

Otoo springt van het ene tijdperk naar het andere en lost stukje bij beetje elementen uit de verhalen. Die schokkerige manier van vertellen vergt geduld. Je tast om je heen in een weelderig landschap waar de nevel traag optrekt en bent geneigd verbanden te zoeken tussen de verhalen. Wil Otoo de obstakels beschrijven waar vrouwen wereldwijd en in alle tijdperken op botsen?

Ondertussen lokt ze je allerlei zijpaadjes in met een flinke cast aan nevenpersonages. In 1848 is dat bijvoorbeeld Lizzie, een Ierse dienstmeid die voor de grote hongersnood vluchtte. In 2019 is het Elle, de Duitse halfzus van Ada, die worstelt met haar dubbele identiteit. Zo raakt Otoo waanzinnig veel thema's aan, van roofkunst tot klassenverschillen tot wederzijdse toestemming bij seks. Schrijven is vaak een poging om de chaotische werkelijkheid te ordenen. Maar Otoo zet haar pen net in om de complexiteit te weerspiegelen van een wereld waar alle mistoestanden met elkaar verbonden lijken.

De fragmentarische aanpak verraadt hoe het boek tot stand kwam. Het is een aaneenschakeling van plotse invallen die Otoo op haar telefoon insprak of op boodschappenlijstjes krabbelde. Als alleenstaande moeder van vier heeft ze niet de luxe van een 'kamer voor zichzelf'.

Dat je als lezer niet alles begrijpt, hoort er voor Otoo bij. Ze vergelijkt het met haar eigen desoriëntatie toen ze als Britse met Ghanese wortels naar Duitsland verhuisde. Alles hangt af van de voorkennis waarmee je aan de start komt. Ze wil geen interpretatie opdringen en neemt daarom haar toevlucht tot een neutrale verteller. Het is een ongeboren wezen dat gedaantes aanneemt om Ada te observeren, van een deurklopper tot een paspoort. Als lezer bots je op je eigen vooringenomenheid. Otoo, die als activiste tegen structureel racisme vecht, benoemt bijvoorbeeld geen huidskleuren.

Met haar uitdagende vertelstructuur zet Otoo zich op de kaart als een debutante met veel branie. Maar dat levert een cerebraal boek op waarin je moeilijk een band met de personages opbouwt. Dat lukt wel in het vierde verhaal, dat zichtbaar maakt hoe een jonge Afrikaanse vrouw haar weg zoekt in een hedendaagse Europese grootstad en de obstakels die er van oudsher zijn overwint.

Vertaald door Kris Lauwerys & Isabelle Schoepen, Signatuur, 272 blz., 22,99 €. Oorspr. titel: 'Adas Raum'.